طرح نجات کشور از بحران

بسم الله الرحمن الرحیم

مقدمه:

پس از آن‌که تیم حاکم در 15 آگست 2021 طی یک دسیسه‌ی پنهان در تبانی با حلقات معین خارجی قدرت دولتی را به گروه طالبان تحویل داد و شیرازه‌ی نظام از هم پاشید، افغانستان یک‌بار دیگر با عقب‌گرد وحشت‌ناکی، به جهنم روی زمین برای مردم مبدل گشت.

خشونت و برتری جویی، تصفیه‌های قومی، مذهبی و سیاسی به گونه‌ی گزینشی آغاز گردید. شهروندان کشور بویژه‌ی زنان و دختران از ابتدایی ترین حقوق اساسی شان محروم گردیدند.

قانون اساسی و سایر قوانین مدنی نافذ در کشور تعطیل و بجای آن محاکم صحرایی و سلیقوی طالبانی بر سرنوشت مردم افغانستان حاکم گردید.

افزون بر آن فقر، گرسنگی، بیکاری، بسته شدن مکاتب و دانشگاه‌ها بروی دختران و ممنوعیت زنان از کار و فعالیت‌های اجتماعی و همین‌گونه، شکنجه، ظلم و موارد متعدد نقض حقوق بشر، شهروندان کشور را تا استخوان تعذیب می‌نماید.

از سوی دیگر افغانستان عملاً به پناه‌گاه امن تروریزم مبدل و محل تراکم روز افزون تندروان افراطی گردیده که این وضعیت نه‌نتها تهدیدی را برای افغانستان بلکه چالش‌های جدی را برای همسایگان، منطقه و جهان نیز بوجود آورده است.    

شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان به این باور است که مردم افغانستان و جهان پیش از آن‌که دیر شود و همه فرصت‌های تفاهم سیاسی منتفی گردد، می‌توانند با ایجاد اراده‌ی جمعی و راه اندازی تلاش‌های صادقانه‌ی سیاسی، هم افغانستان را از این فاجعه‌ی دردناک نجات بخشند و هم زندگی و امنیت شهروندان کشورهای منطقه و جهان را از تکرار تجارب تلخ حملات تروریستی، تضمین نمایند.

شورای مقاومت ملی به‌منظور پایان بخشیدن به وضع اسف‌بار کنونی، نجات کشور، اعاده‌ی حاکمیت به مردم در پرتو تصویب قانون اساسی جدید و ورود به عصر بنیان‌گذاری افغانستان جدید، با ثبات، مردم سالار، عاری از جنگ و خشونت، کثرت گرا و هم‌دیگر پذیر، این طرح را ذیلاً پیش‌نهاد می‌نماید.

این طرح در مشورت با جهت‌ها و شخصیت‌های مختلف ترتیب و در آن نجات کشور و آسایش مردم، منافع ملی، مشارکت همه طرف‌ها در آینده‌ی کشور، ثبات و توسعه‌ی پایدار، رفاه عمومی و اعاده‌ی جایگاه افغانستان و نقش مثبت و سازنده‌ی آن در مناسبات با همسایگان، منطقه و جهان مد نظر گرفته شده است.

شورای مقاومت ملی با اغتنام از فرصت، از همه احزاب، نهادها و شخصیت‌های تأثیر گذار سیاسی اعم از دانشمندان، علما، خانم‌ها، آقایان و جوانان صمیمانه دعوت بعمل می‌آورد تا با ایجاد چتر واحد سیاسی و مبارزه‌ی مشترک و هم‌آهنگ، در راستای نجات کشور و تحقق صلح پایدار و ثبات دایمی، دوشادوش هم، بذل مساعی نموده، رسالت تاریخی و دین ملی خود را در این مقطع حساسی از تاریخ کشور انجام دهند.

اهداف:

1. پایان بخشیدن به جنگ و خشونت و گذار از وضعیت نا مطلوب کنونی به وضعیت مطلوب.
2. اساس‌گذاری افغانستان جدیدِ عاری از جنگ و خشونت، کثرت گرا، مردم سالار، عدالت محور، فارغ از هر نوع تبعیض و تعصب در پرتو ارزش‌های اسلامی با قرائت اعتدالی و حاکمیت قانون.
3. تبدیل نمودن رقابت‌های مرگ‌بار مسلحانه به رقابت‌های سالم سیاسی و مدنی در قالب احزاب سیاسی برنامه محور و قانون‌مند.
4. تأمین ثبات دایمی، توسعه‌ی متوازن و رفاه همگانی.
5. اعاده‌ی حاکمیت به مردم، مهار و نهادینه ساختن قدرت دولتی در چارچوب نظام پارلمانی نامتمرکز و انتخابی بودن والی‌ها، شهردارها و ولسوالان از راه تدوین قانون اساسی جدید.
6. اعاده‌ی جایگاه و نقش سازنده‌ی افغانستان در سطح منطقه و جهان با پیروی از سیاست بی‌طرفی فعال و اصل احترام متقابل.

مراحل رسیدن به اهداف:

مرحله نخست؛ زمینه سازی برای مذاکرات

در سطح ملی؛

1. ایجاد چتر واحد میان نیروهای مطرح سیاسی مخالف طالبان.
2. توافق روی چارچوب کاری مشترک برای نجات کشور.
3. توافق روی نقشه‌ی راه گذار از بحران.
4. توافق روی نظام آینده‌ی کشور که راه را برای ثبات پایدار، توسعه و رفاه و هم‌چنین عدالت اجتماعی را برای تمامی شهروندان کشور تضمین و از بازگشت افغانستان به جنگ و منازعه جلوگیری نماید.
5. تعیین آدرس مشخص به‌ منظور تأمین و تسهیل ارتباط با همه طرف‌ها.

در سطح بین‌المللی؛

سازمان‌ملل متحد با توظیف هیئت نمایندگی با صلاحیت به ‌منظور آغاز و مدیریت پروسه‌ی صلح و زمینه سازی برای مذاکرات اقدامات زیر را روی‌دست می‌گیرد:

1. ایجاد درک واحد از بحران افغانستان و پی‌آمدهای ناگوار باالفعل و باالقوه‌ی آن بر مردم، منطقه و جهان با توجه به حضور روز افزون گروه‌های افراطی در خاک افغانستان.
2. ایجاد هم‌آهنگی میان کشورهای همسایه، منطقه و جهان مبنی بر اعاده‌ی ثبات در افغانستان و بیرون ساختن کشور از محل تقابل منافع به محور تعامل منافع کشورهای ذی‌نفع و بوجود آوردن اراده‌ی جمعی در راستای حل سیاسی بحران افغانستان.
3. جلب حمایت گروه طالبان و جریان‌های محوری مطرح و مخالف آن گروه از نقشه‌ی ‌راه پیش‌نهادی.
4. گشایش دفتر رسمی مرکزی در یکی از کشورها و نمایندگی‌های آن در برخی کشورهای دیگر برای جریان‌های سیاسی مخالف طالبان.
5. انتخاب هیئت‌های مذاکره کننده میان گروه طالبان و مخالفین آنان با رعایت تنوع اجتماعی، جنسیتی، زبانی، مذهبی، منطقوی و با حضور فعال زنان، جوانان و نمایندگان تمامی اقوام کشور.
6.  

تعیین محل گفتگو در یک کشور بی‌طرف و زمان آغاز مذاکرات.

افزایش فشار تا تمکین طالبان به مذاکرات؛

در صورتی‌که گروه طالبان، از پذیرش خواسته‌های برحق مردم افغانستان و راه حل سیاسی، امتناع ورزند و کماکان به جنگ و خشونت علیه مردم ادامه دهند، گزینه‌های زیر برای افزایش فشار بالای طالبان به‌منظور پذیرش پروسه‌ی مصالحه‌ی ملی روی‌دست گرفته خواهد شد:

در عرصه‌ی ملی،

1. تقویت و گسترش روش‌مند مقاومت ملی در ولایات مختلف کشور، به عنوان گزینه‌ی مشروع برای دفاع از حقوق مردم و نجات کشور.
2. راه اندازی فعالیت‌های میدانی و اعتراضات جمعی و نافرمانی‌های مدنی.
3. فلج ساختن ماشین اداره‌ی نا مشروع طالبان در مرکز و ولایات، بگونه‌یی که مردم رنج‌دیده‌ی کشور از آن آسیب نبینند.
4. حمایت و استقبال از جناح‌های میانه ‌رو و باورمند به مصالحه‌ی ملی در گروه طالبان.

در عرصه‌ی بین‌المللی؛

1. تداوم روند جلوگیری از برسمیت شناختن تسلط نا مشروع طالبان.
2. قطع کمک‌های مالی به آن گروه بگونه‌یی که مردم افغانستان از آن متضرر نشوند.
3. شامل ساختن چهره‌های جنگ طلب، افراطی و مرتبط با گروه‌های تروریستی در فهرست سیاه شورای امنیت سازمان ملل متحد.
4. وادار ساختن گروه طالبان به اخراج تروریستان خارجی از خاک افغانستان و قطع رابطه با آنان.
5. وضع تحریم‌های بیشتر به سفرهای سران طالبان به خارج از کشور.
6. تشویق کشورهای حامی طالبان مبنی بر وادار ساختن این گروه به پذیرش راه حل سیاسی و مذاکره.
7. حمایت از مخالفین طالبان.

مرحله دوم؛ آغاز مذاکرات صلح

گفت‌وگو و تصمیم‌گیری روی آجندای ذیل:

1. بحث و توافق روی تشکیل دولت انتقالی برای مدت دو سال با وظایف مشخص.
2. موافقت روی ساختار دولت انتقالی (شورای عالی دولت، رئیس دولت و معاونین آن، صدراعظم و معاونین آن، رییس و اعضای دادگاه عالی، شورای عالی فقه اسلامی، کابینه و ریاست‌های مستقل)
3. توافق روی گزینش شخصیت‌ها در تمامی مقام‌های مندرج بند دوم این مرحله.
4. بحث و توافق روی طرح نجات کشور از بحران.
5. بحث و توافق روی چگونگی جمع آوری تسلیحات و تجهیزات نظامی از همه گروه‌ها و افراد غیر مسؤول و تحویل دهی آن به نیروهای امنیتی و دفاعی آینده‌ی کشور.
6. بحث و توافق روی چگونگی بازسازی نیروهای دفاعی و امنیتی آینده‌ی کشور.

• بحث و توافق روی چگونگی تأمین امنیت مرکز و ولایات توسط نیروهای امنیتی مورد توافق.
• بحث و توافق روی تدوین قانون اساسی جدید و تغییر ساختار متمرکز به نظام پارلمانی نا متمرکز با انتخابی شدن والی‌ها، شهردارها و ولسوالان از سوی مردم.
• بحث و توافق روی ضرورت تعدیل قانون انتخابات.
• توافق روی دو نهاد نظارتی به‌منظور اِشراف بر تطبیق کامل توافق‌نامه‌ی صلح و جلوگیری از مداخلات بیرونی در امور داخلی افغانستان.

       الف: در سطح ملی: تشکیل کمیسیونی متشکل از اطراف مختلف مذاکره کننده تحت نظر سازمان ملل متحد.

       ب: در سطح بین‌المللی: ایجاد میکانیزم بین‌المللی (8+2) بشمول اتحادیه‌ی اروپا و سازمان هم‌کاری اسلامی، تحت نظر شورای امنیت سازمان ملل متحد.

1. توافق روی تشکیل کمیسیون برگزاری مراسم تحلیف دولت جدید.

مرحله سوم؛ آغاز بکار دولت انتقالی دوران گذار

وظایف دولت انتقالی:

1. تطبیق گام به گام کامل مواد توافق‌نامه‌ی صلح.
2. تأمین امنیت مرکز و ولایات کشور.
3. بازسازی نیروهای دفاعی و امنیتی.
4. جمع‌آوری سلاح برحسب تدوین قانون جدید و تحویل‌دهی آن به نیروهای دفاعی و امنیتی کشور.
5. جلوگیری از حضور و ورود تروریستان خارجی به قلمرو افغانستان.
6. تشکیل کمیسیون تسوید قانون اساسی.
7. تشکیل کمیسیون تعدیل قانون انتخابات.
8. تدوین و تصویب قانون انتخابات.
9. تشکیل کمیسیون مستقل انتخابات.
10. برگزاری مجلس بزرگ ملی/ لویه جرگه به‌منظور تصویب قانون اساسی شش ماه قبل از پایان کار دوره‌ی انتقالی.
11. تشکیل کمیسیون مستقل حقوق بشر.
12. تشکیل کمیسیون مستقل اصلاحات اداری و خدمات ملکی.
13. راه اندازی سرشماری نفوس به همکاری سازمان ملل متحد و توزیع شناس‌نامه‌ی برقی جدید.
14. اداره و پیش‌برد امور بر اساس اصل حکومت‌داری مدرن با در نظرداشت اصل شفافیت، پاسخ‌گویی، کارآیی، فراگیر بودن و حاکمیت قانون با رعایت عدالت اجتماعی.
15. پی‌گیری فعالیت‌های روزانه و عرضه‌ی خدمات برای مردم بصورت متوازن.
16. مبارزه بر علیه فساد اداری، کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر.
17.  

تهیه‌ی برنامه‌ی جامع برای انکشاف متوازن برای همه‌ی مناطق کشور.

1. تأمین روابط دوستانه با همه کشورهای همسایه، منطقه و جهان و استفاده‌ی بهینه از موقعیت ژیواستراتیژیک و منابع سرشار طبیعی افغانستان استوار بر منافع ملی با رعایت اصل احترام متقابل.
2. حراست از مردم سالاری، حقوق بشر، آزادی بیان، رسانه‌های آزاد، حقوق زنان، کرامت انسانی، تقویت نهادهای مدنی و حمایت از سکتور خصوصی و تولیدات داخلی.
3. جلب و حمایت از سرمایه‌گذاران ملی و بین‌اللملی و استخراج قانون‌مند معادن و منابع زیر زمینی کشور برای ارتقای اقتصاد ملی کشور.
4. برگزاری انتخابات شفاف و سرتاسری مطابق قانون جدید انتخابات.

مرحله‌ی چهارم؛ دولت انتخابی

آغاز بکار دولت انتخابی جدید و ورود به عصر پایه‌گذاری افغانستان جدید.

تعهدات جامعه‌ی جهانی و افغانستان:

افغانستان؛

1. تعهد مبنی بر رعایت و تطبیق کامل توافق‌نامه‌ی صلح.
2. ایجاد نهادهای دولتی سالم، کارآمد، پاسخ‌گو با رعایت تنوع قومی، مذهبی و جنسیتی در کشور.
3. رعایت حقوق اساسی شهروندان بویژه زنان و مبارزه‌ی جدی با فساد، جلوگیری از کشت و قاچاق مواد مخدر.
4. جلوگیری از حضور و ورود افراد وابسته به گروه‌های تروریستی به خاک افغانستان.
5. تقویت آزادی بیان، رسانه‌های آزاد، سکتور خصوصی و نهادهای جامعه‌ی مدنی.
6. التزام  به رعایت کنوانسیون‌ها و میثاق‌های بین‌المللی که افغانستان به آن‌ها ملحق گردیده است.

جامعه‌ی جهانی؛

1. حمایت همه جانبه از تطبیق کامل توافق‌نامه‌ی صلح.
2. تشکیل میکانیزم نظارتی (8+2) بشمول اتحادیه‌ی اروپا و سازمان هم‌کاری اسلامی، تحت نظر شورای امنیت سازمان ملل متحد.
3. تمویل بودجه‌ی انکشافی دولت انتقالی بویژه بازسازی نیروهای دفاعی و امنیتی، سکتور آموزش و پرورش، پروژه‌های انکشافی و زیرساخت‌های اقتصادی کشور.

تذکر:

تفصیل طرح نجات کشور از بحران  پس از دریافت نظریات و دیدگاه سایر جریان‌ها، نهادها، شخصیت‌ها، فعالین سیاسی، مدنی، حقوق بشری، زنان فعال، جوانان و شهرواندان آگاه کشور، تکمیل و پیش‌کش می‌گردد.